Cildi Besleyen En Önemli Maddeler
Cildi Besleyen En Önemli Maddeler
Birçok cilt hastalığına karşı kesin tedavi yöntemi olduğunu kesinlikle sõy- leyemesek de, sağlıklı ve besleyici gıdalarla cildinize çok büyuk bilikle söy sağlarsınız.
ANTİOKSİDANLAR
Vücudun doğal savunma mekanizmasının parçasıdırlar. Serbest radikallere yapışıp onları etkisiz hale getirerek cildi korurlar.
Bitki çayları (yeşil çay, siyah çay, biberiye vb), sağlık ve güzellik için çok iyi bir antioksidan görevi görür.
Cilt üzerine sürülerek uygulanan C vitamini, cildi 2-3 gün boyunca serbest radikallere karşı korur. Yıkanarak çıkmadığı için yararı çok uzun dönem sürer.
Gıdalarımızın içindeki en önemli antioksidan maddeler
• A vitamini (havuç, domates)
• B vitamini (buğday, bulgur)
• C vitamini (çilek, limon)
• D vitamini (yumurta, yoğurt) • E vitamini (fındık, ceviz, badem)
• Polifenol (üzüm çekirdeği)
• Kateşin (yeşil çay)
• Likopen (domates)
Meyve ve sebzelerin rengi ne kadar canlı ve parlaksa (kızılcık, böğürtlen, çilek, domates vb) bağışıklık sistemini güçlendirme ve antioksidan etkileri o kadar fazladır.
Antioksidanlar, cilt dokularındaki vitamini stabilize ederler. Hastalıklara ve erken yaşlanmaya karşı korur, serbest radikalleri avlar ve cildi pürüzsüz hale getirip, sıkılaştırırlar.
Fitobesin beslenmeniz ne kadar çeşitli olursa, o kadar yarar sağlar.
Parlak meyve ve sebzelerde bulanan fitokimyasallar, vücudu dejenerasyona
parlaklıktır. karşı koruyan doğal antioksidanlardır. (Ancak buradaki parlaklık, tamamen I ve organik olarak yetiştirilmiş meyve ve sebzelerdeki doğal yasal işlem görmüş, hepsi aynı boyda ve şekildeki parlak görünümlü meyve ve sebzeler için geçerli değildir!) Kim
ALFA HİDROKSİ ASİTLER (AHA’lar)
Meyve asitleri olarak bilinirler. Ciltte eksfoliasyon işlemini hızlandırır. Eke. foliasyon, cilt yüzeyindeki ölü hücrelerin dökülmesi işlemidir. Cilt bu sayede daha fazla canlanır. Ölü hücreler cilt yüzeyinde kalırsa ciltte tıkanıklık oluştu
abilirlere asitlerinin konsantre formu önem taşır, dikkat etmek gerekir. Kon santrasyon ne kadar yoğun ise ürün o kadar etkilidir ama bir o kadar da tahriş santrasyonnik guneşe karşı duyarlılığını artırırlar. Alfa hidroksi asitler kul lanılıyorsa, doğal güneş kremi kullanmak gerekir. Alfahidroksi asitlerin yo ğunlukları fazlalaştığında, mesela gece sürülen meyve asitli bir krem 24 sat etkinliğini devam ettirip diğer gün dışarıya çıktığımızda cildi tahriş edebilir, bununla birlikte leke oluşturabilir. Güneşe karşı duyarlılık nedeni, ciltte soyu- cu etki yapması ve cildin ilk yüzeyindeki bariyeri savunmasız bırakmasıdır.
Laktik asit ve glikolik asit, egzama ve sedef hastalığının tedavisinde etkili dir. Kırışıklık azaltıcı ve nemlendirici özelliği vardır.
Beta hidroksi asitler (örneğin söğüt kabuğunda bulunan salisilik asit), büyük ölçüde alfa hidroksi asitlerle aynı etkiye sahip olup, daha az tahriş edicidirler.
Meyvelerde bulunan cilt için önemli alfa hidroksi asitler
• Laktik asit (domates ve ayrıca süt)
Glikolik asit (şeker kamışı)
Oleik asit (zeytin ve zeytinyağı)
• Malik asit (elma ve sirkesi)
• Tartarik asit (üzüm ve sirkesi)
• Sitrik asit (limon, narenciye, ananas)
• Asetik asit (olgunlaşmamış üzüm)
ENZİMLER
Doğal olarak cildi eksfoliye eder ve parlatır. Meyve ya da sebze püreleri, cilt tedavisinde cildi sıkı ve canlı gösteren uyarıcı enzimler içerir. Örneğin koen- zim Q10 yani gençlik yakıtı, cilt hücrelerinde doğal yollardan oluşur ve besini enerjiye cevirmeye yardımcı olur. Seviyesinin artması hücre yenilenmesini ve elastikiyeti artırır.
Meyvelerde bulunan cilt için önemli enzimler
Papain (papaya)
• Bromelain (ananas)
FLAVONOIDLER
Bitkilerin kendilerini böcek saldırılarından ya da yoğun UV ışınlarının za rarlarından korumak için ürettikleri organik moleküllerun Serbest radikalleri ortadan kaldırarak virüslerle savaşırlar. İnflamasyonu yatıştırır. Alerjileri önlemeye yardımcı olur.
Flavonoid açısından zengin gıdalar
• Yeşil çay
Soğan
• Elma
• Turunçgiller
RETİNOİDLER
A vitamini türevidir. Retinoik asit gibi güçlü retinoidler yalnızla reçeteyle sa- tılır. Kozmetik kremlerde retinil palmitat ve retinol gibi hafif türevleri bulunur.
VİTAMİNLER
Cildi koruyan vitaminler, beslenme yoluyla serbest radikalleri nötralize eder. Güçlü ve dengeleyici vitaminlerin haricen cilde uygulanmasıyla erken yaşlanmanın etkileri azaltılabilir.
Cilde haricen uygulanan vitaminler
• A vitamini (kırışıklık azaltıcı)
• C vitamini (parlaklık ve renk verir)
• E vitamini (cildin dokusunu iyileştirir)
A Vitamini
• Saçları ve mukoza dokusunu korur.
• Sindirim, solunum ve bağışıklık sistemini destekler.
• Göz, kemik ve diş sağlığında, yaraların hızla iyileşmesinde etkendir.
Cildin doğal sağlığını destekler. •
* Cildin esnekliğini geliştirir. Nemliliğini artırarak daha fazla esneklik ve yumuşaklık sağlar.
• Serbest radikalleri temizler.
Foto-yaşlanma belirtilerini azaltır.
Yağda çözünür ve vücutta depolanır.
• Fazla miktarda alınması deriyi kalınlaştırabilir. Kabalaştırır veya zehir. lenmelere neden olabilir.
• A vitamini için günlük doz, 5.000IU’dur.
• Dışarıdan alınırken yemeklerle birlikte alınması daha yararlıdır.
• Dışarıdan ali keratinosidler, fibroblastlar, langerhans hücrelerinin hepsi • Melonisitler, lanmasını sağlayabilmek için A vitamini gereklidir. Eksikliği C vitamini eksikliğine de yol açar.
neşten korur. Fakat UVA, A vitaminini tahrip eder • A vitamini cildi güneşten Örneğin hafta sonunu deniz kenarında güneş banyosu yaparak geçirdi. niz. O zaman ciltteki A vitamini eksilecektir. Normal düzeye çıkması ise yaklaşık yedi günü alır. Güneş altında geçireceğiniz 10 dakika cildiniz deki A vitamini düzeyini yaklaşık yüzde 40’lara düşürecektir. 30 dakika
güneşe maruz kalmanız ise yüzde 10’lara düşürecektir. Cildinizin vitamin stoklarını serbest radikallerin saldırısından korumak için, cildinizi antioksidanlarla desteklemeniz gerekir.
Cildinizi koruyacak yeterli A vitamini temini için, A vitamini içeren yağ- ları veya kremleri cildinize doğrudan sürmeniz çok önemlidir.
• A vitamini, en çok yumurtanın sarısı, peynir, karaciğer, böbrek, yürek, domates, kavun, kayısı, karnabahar, havuç ve vişnede bulunur.
B Vitamini
Hücrelerin gelişimi için enzimlerin oluşmasına yardımcı olur. Cilt için B6 vitamini önem taşımaktadır. Enfeksiyonlara neden olan kimyasalları kontrol eder, etkisiz hale getirir.
• B vitamini eksikliği, deri sorunlarına yol açabilir.
• Suda çözünür. Ter ve idrar yolu ile vücuttan atılır. Bu nedenle C vitamini depo edilemediğinden günlük olarak takviye edilmelidir.
Gıda ya da vitamin tabletleriyle her gün takviye edilebilir.
• Genellikle sabahları alınırlar.
• B vitamini, en çok bira mayası, karaciğer, baklagiller, yumurta, doğal buğday ve tohumlarda bulunur.
100
• B3 vitamini (niasin), sığır eti, tavuk, tahıl, yumurta ve sütte bulunur. Vü- cutta enerji üretilmesini sağlar. Sinir ve sindirim sisteminin sağlıklı kalması için etkilidir.Yüksek dozu ciltte kızarıklığa, uzun süre yüksek dozda kullanımı da karaciğer tahribatına sebep olabilir. B3 vitamininin günlük maksimum dozu, 17 mg’dır.
B6 vitamini kenghindi, morina balığı, tahıl, yumurta, sebze, soya fasulyesi, verfistis site patateste bulunur. Karbonhidrata, sebze inlerden alınan encrinin aldanmasını, oksijeni dolaştıran heatoglooten muşmasını sağlar. Yüksek dozda alındığında, kol ve bacaklarda hissizlik etkileri olabilir. B6 vitamininin günlük maksimum dozu, 10 mgdır. • B12 vitamini, kırmızı et, karaciğer, somon balığı, morina, sut, yumurta bulunur.
ve mayada • B12 vitamini, alyuvar üretimini, sinir sisteminin sağlıklı tutulmasını, folik asit işlenmesini sağlar. B12 vitamininin günlük maksimum dozu, 12 mg’dır.
C Vitamini
• Kolajen liflerinin yapıtaşları olan prokolajeni üretir. Hücre yenilenmesini ve sıkılığı sağlar.
• Cildin şeffaflaşmasına yardımcıdır.
• Hiperpigmentasyon üretimini kontrol eder.
• Serbest radikalleri temizler.
• Kılcal damar duvarlarını güçlendirir.
• Cilt sağlığına yardımcı olur.
• Cildin bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Suda çözünür. Ter ve idrar yolu ile vücuttan atılır. Bu nedenle C vitamini depo edilemediğinden günlük olarak takviye edilmelidir.
• C vitamini, en çok çilek, kivi, narenciye, domates, kabak, karnabahar, bi- ber, biberiye ve maydanozda bulunur.
• Hücrelerin korunmasını, demirin vücutta emilimini sağlar.
• C vitamininin günlük maksimum dozu 1,000 mg’dır. Yüksek dozda alı- nırsa karın ağrısı ve ishale sebep olabilir.
D Vitamini
• Kalsiyum emilimi ve kemik oluşumu için çok gereklidir.
• Yara iyileşmesinde ve doku iyileştirmede önemli bir rolü vardır.
* Sentezi için alınan gıdalar yeterli olmaz, güneş ışığı gerekir.
Pagal icin anangilerdendir. Vücutta depolante
* Eksiklik durumunda takviye edilmesi gerekmektedir.
• D vitamini, en çok yoğurt, peynir, yumurtanın sarısı ve balık yağında bulunur.
E Vitamini
• Yaşlanma sürecini geciktirir. Bağ dokusunu güçlendiricidir.
• Cilt hücrelerini ve hücre zarlarını korur.
• Kolajen üretimini kontrol eder. Yıkımını yavaşlatır.
• Cildin sağlıklı görünmesini sağlar.
• Cilt kuruluğunu giderir.
• Antienflamatuvar etkisi vardır.
Yağda eriyen vitaminlerdendir. Vücutta depolanır. Eksiklik durumunda günde 200-400IU’luk E vitamini alınması ve sabah
saatlerinde tercih edilmesi önerilir. • E vitamini, en çok zeytinyağı, soya yağı, tereyağı, kaymak, hindistancevi- zi ve kuruyemişlerde (fındık, ceviz, badem vb) bulunur.
K Vitamini
Yaraların iyileşmesini, kemiklerin güçlenmesini sağlar.
Brokoli, ıspanak, bitkisel yağlar, tahıl ve peynirde bulunur.
Beta Karoten
• Cilt ve mukoza astarının sağlıklı olmasını sağlayan A vitaminine dönü- şür, enfeksiyonlara ve gece görme zorluklarına karşı bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Sarı ve yeşil yapraklı sebzeler, ıspanak, havuç, kırmızı biber, mango, ka- vun ve kayısı gibi sarı ve turuncu renkli meyvelerde bulunur.
• Sigara içenler ve asbeste maruz kalanlarda akciğer kanseri riskini artırır. Fazla alınması durumunda da kanser riskini yükseltir.
• Beta karotenin günlük maksimum dozu 7 mg’dır.
Biotin
Vücudun, gıdayı enerjiye dönüştürmesini sağlar.
• Böbrek, karaciğer, yumurta ve kuru meyvelerde bulunur.
102
• Biotinin günlük maksimum dozu 0,9 mg’dır.
Folik Asit
• Sağlıklı alyuvar oluşumu ve nöral yollardaki bozuklukların azaltılımasını sağlar.
Yeşil yapraklı sebzeler, brokoli, Brüksel lahanası, bezelye, portakal, nohut, kahverengi pirinç ve muzda bulunur.
⚫ Yüksek dozda alınırsa sinir sisteminde harabiyet yapabilir, yaşlılarda B12 emilimini zorlaştırabilir. Folik asitin günlük maksimum dozu 1 mgdır.
Fitoterapist-Uzman Estetisyen Burçin Üre Salnur
